MAKALELER-BÜLTEN
T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
TEHLİKESİZ ATIK İSTATİSTİKLERİ BÜLTENİ(2018)
TABS’da yer alan tehlikesiz atık verisi, atık üreticilerinin gerçekleştirdikleri beyanlardan oluşmakta olup, beyan yılında atık üreticisinin tesiste oluşan ve geri kazanım/bertaraf amacıyla atık işleme tesisine gönderilen tehlikesiz atık verisini içermektedir.
TABS kullanıcıları, atık üreticileri; faaliyetleri sonucu atık oluşumuna neden olan kişi, kurum, kuruluş ve işletme ve/veya atığın bileşiminde veya yapısında bir değişikliğe neden olacak ön işlem, karıştırma veya diğer işlemleri yapan herhangi bir gerçek ve/veya tüzel kişiler(sanayi tesisleri, hastaneler gibi); olarak kabul edilmektedir.
Beyan formunun ilk bölümünde tesisin faaliyet alanı, kapasitesi ve çalışan sayılarını içeren tesis bilgileri kayıt altına alınmaktadır. Tesisin faaliyet alanını belirlemede Eurostat tarafından oluşturulan Altılı Ekonomik Faaliyet Sınıflaması-NACE Rev.2 altılı ekonomik faaliyet sınıflandırma kodu kullanılmaktadır.
İkinci bölümde AYY ekindeki Atık Listesinde verilen atık kodları ana bileşen olarak kullanılmıştır. Beyanda tesiste üretilen her bir atık kodu için; miktar, ölçü birimi, atığın işlem gördüğü yer(tesis dışı-ihracat ve stok)bilgisi, atık işleme yöntemi(geri
kazanım/bertaraf yöntemi – AYY Ek-2 A ve Ek-2 B)ve Bakanlığımızdan geçici faaliyet belgesi/ çevre izin lisans belgesine sahip atık işleme tesisi bilgisi alınmaktadır.
2018 yılında ülke genelinde 16.326 adet tesis tarafından tehlikesiz atık beyan formu doldurulmuştur.
2018 yılı için Türkiye genelinde Tehlikesiz Atık Miktarı toplamı 15.068.633* ton olarak belirlenmiştir.
* Bu bülten içerisinde yer alan istatistik ve bilgilere atık listesindeki madenlerin aranması, çıkarılması, işletilmesi, fiziki ve kimyasal işleme tabi tutulması sırasında ortaya çıkan atıklar(01 kodlu)ve belediye atıkları dahil edilmemiştir.
ÇED,İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü, Çevre Envanteri ve Bilgi Yönetimi Dairesi Başkanlığı
T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
TEHLİKESİZ ATIK İSTATİSTİKLERİ BÜLTENİ(2018)
1- Tehlikesiz Atık Miktarı ve Beyan Eden Tesis Sayısı
2-Atık İşleme Yöntemine(*)Göre Tehlikesiz Atık Miktarı Türkiye Geneli Dağılımı
2018 yılında geri kazanım amacıyla atık işleme tesislerine gönderilen atık miktarı 9.749.190 ton, bertaraf edilmek üzere atık işleme tesisine gönderilen atık miktarı ise 3.211.222 ton olarak gerçekleşmiştir. Yılsonu itibariyle tesiste stok olarak tutulan tehlikesiz atık miktarı 1.899.421 ton, ihraç edilen tehlikesiz atık miktarı ise 208.800 ton olarak gerçekleşmiştir.
2018 yılında beyan edilen tehlikesiz atığın %64,70'i geri kazanılmak üzere atık işleme tesislerine gönderilirken %21,31'i bertaraf edilmek üzere düzenli depolama ve yakma tesislerine gönderilmiştir(Şekil 1).
(*)
Geri Kazanım:AYY'de belirlenen geri kazanım yöntemlerinden birine tabi tutulmak üzere tesisten gönderilen atık miktarını,
Bertaraf: AYY’de belirlenen bertaraf yöntemlerinden birine tabi tutulmak üzere tesisten gönderilen atık miktarını,
Stok:Yıl sonu itibariyle tesiste stok olarak tutulan atık miktarını,
İhracat:İhraç kaydı ile tesisten gönderilen atık miktarını ifade etmektedir.
ÇED,İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü, Çevre Envanteri ve Bilgi Yönetimi Dairesi Başkanlığı
T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
TEHLİKESİZ ATIK İSTATİSTİKLERİ BÜLTENİ(2018)
3-Tesislerin Faaliyet Alanları Doğrultusunda Tehlikesiz Atık Miktarları
TABS’a yapılan beyanlar doğrultusunda en çok tehlikesiz atık oluşturan 10 sektör ve toplam tehlikesiz atık miktarları aşağıdaki tabloda verilmektedir. Sektör bilgisi için NACE Rev.2 altılı ekonomik faaliyet sınıflaması kullanılmıştır. 2018 yılında 81 adet NACE bölüm kodunda faaliyet gösteren tesisler beyan gerçekleştirilmiştir. En yüksek atık oluşumunun 3.185.300 ton ile imalat sektörü/Ana metal sanayii bölümünde yer alan tesislere ait olduğu görülmektedir. En yüksek tehlikesiz atık oluştuğu beyan edilen 10 faaliyet, toplam tehlikesiz atık miktarının %87’sini oluşturmaktadır.
ÇED,İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü, Çevre Envanteri ve Bilgi Yönetimi Dairesi Başkanlığı
T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
TEHLİKELİ ATIK İSTATİSTİKLERİ BÜLTENİ(2018)
4-Atık Kodlarına Göre Tehlikeiz Atık Miktarlar
2018 yılında en çok beyanı gerçekleştirilen ilk 10 atık kodu ve miktarı aşağıdaki tabloda verilmektedir. 2018 yılında 256 atık kodunda beyan gerçekleştirilmiştir. En yüksek tehlikesiz atık beyanı yapılan 10 atık kodu, toplam beyanın %64’ünün oluşturmaktadır.
ÇED,İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü, Çevre Envanteri ve Bilgi Yönetimi Dairesi Başkanlığı
T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
TEHLİKESİZ ATIK İSTATİSTİKLERİ BÜLTENİ(2018)
5-İllere Göre Tehlikesiz Atık Miktarı Dağılımı Haritası
ÇED,İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü, Çevre Envanteri ve Bilgi Yönetimi Dairesi Başkanlığı
T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
TEHLİKESİZ ATIK İSTATİSTİKLERİ BÜLTENİ(2018)
6-İller İtibariyle 2018 Yılı Tehlikesiz Atık Miktarları
ÇED,İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü, Çevre Envanteri ve Bilgi Yönetimi Dairesi Başkanlığı